W dniu 31 marca 2021 r. odbyła się konferencja inaugurująca projekt MoRE Modelowy Region Energii Odnawialnych Wysp Uznam i Wolin, którego partnerem wiodącym jest Województwo Zachodniopomorskie. Współorganizatorem konferencji było Ministerstwo Energii, Infrastruktury i Digitalizacji Kraju Związkowego Meklemburgii-Pomorza Przedniego.

Konferencja inauguracyjna miała za zadanie przybliżyć planowane działania, ich zakres, terminy i możliwości włączenia się do współpracy przy tworzeniu idei modelowego regionu. Do udziału w spotkaniu w formie zdalnej zaproszono naszych partnerów z Polski i Niemiec, ekspertów z zakresu transformacji energetycznej, a także przedstawicieli Komisji Europejskiej. W trakcie konferencji prowadzonej w formie online udział wzięło około 100 uczestników.

Spotkanie rozpoczęli marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz oraz Minister ds. Energii, Infrastruktury i Digitalizacji Kraju Związkowego Meklemburgii-Pomorza Przedniego Christian Pegel od powitania wszystkich uczestników. Marszalek Olgierd Geblewicz podkreślił, że projekt MoRE skupiający się na zacieśnieniu współpracy polsko-niemieckiej w zakresie zagadnień zrównoważonego podejścia energetycznego z jednoczesnym uwzględnieniem aspektu przestrzennego, doskonale wpisuje się w realizację wizji Pomorza Zachodniego jako „Zielonego Regionu”.

– Pomorze Zachodnie stawia na odnawialne źródła energii, ochronę zasobów naturalnych, zieloną transformację. 2021 ogłosiliśmy Rokiem Ekologicznym, podejmiemy w tym czasie wiele ciekawych eko-inicjatyw, również we współpracy z sąsiadami – tłumaczy marszałek województwa Olgierd Geblewicz –Pozyskiwanie energii z wiatru, wody, słońca przynosi ogromne korzyści dla środowiska, dla zdrowia mieszkańców, dla jakości wypoczynku turystów i kuracjuszy. Piękne wyspy Uznam i Wolin, nasze naturalne skarby, są idealnym miejscem do wdrożenia śmiałego ekologicznego projektu – dodaje Olgierd Geblewicz.

Wprowadzenia do tematyki konferencji dokonali przedstawiciela partnerów projektu – p.o. Dyrektora RBGPWZ Leszek Jastrzębski oraz Dyrektor Wydziału ds. Energii i Rozwoju Regionalnego w Ministerstwie ds. Energii, Infrastruktury i Digitalizacji Kraju Związkowego Meklemburgii-Pomorza Przedniego Christian Dahlke.

– Projekt idealnie wpisuje się czasowo w nową perspektywę finansową UE, której celem nadrzędnym jest zeroemisyjna Europa i neutralność klimatyczna. Mam nadzieję że proponowane zmiany będą mogły być akceptowane przez społeczeństwo i że wspólnie z ZUT uda nam się sprostać wyzwaniu przed którymi stoją gminy i społeczności lokalne – podkreślił w swoim wystąpieniu Leszek Jastrzębski.

– Do niedawna tematem współpracy w obszarze energii pomiędzy naszymi regionami był tunel czy też energia atomowa. Bardzo się cieszę, że w tej współpracy dotarliśmy do etapu, w którym jesteśmy gotowi zrobić coś razem, bo przecież krajobraz, wyspy i środowisko naturalne mamy wspólne. Ważna jest wymiana i możliwość zadawania pytań, to będzie istotną podstawą naszych projektów i dalszej współpracy – zaznaczył Christan Dahlke.

Część prezentacyjna konferencji rozpoczęła się od wystąpienia Przedstawicielki Komisji Europejskiej – Dyrekcji Generalnej ds. Energii – Edity Dranseikaite – poświęconego  Nowemu Zielonemu Ładowi w odniesieniu do energii odnawialnych w regionie oraz przykładom współpracy transgranicznej w tym zakresie.

– Dotychczasowe zmiany postępują za wolno, więc nowa polityka energetyczna będzie bazować przede wszystkim na wsparciu oszczędności indywidulanych i efektywności energetyki. W efekcie przyśpieszy renowacja budynków, co pozwoli zaoszczędzić energię i stworzyć nowe zielone miejsca pracy w sektorze budowlanym. Budżet na inwestycje w nowe źródła energii i samowystarczalność energetyczną ma zostać podwojony w nowej perspektywie. Będzie to wymagać integracji systemów elektrycznych i zwiększenia udziału OZE. W tym rozdaniu środków unijnych kluczowe jest włączenie gmin i ludności, bo im dedykowane jest prawie 70% środków wsparcia i to jest dokładnie to samo zadanie, jakie ma projekt MoRE (podejście oddolne) – podkreśliła Edita Dranseikaite.

Jakie oczekiwania i ambicje wobec projektu MoRE mają partnerzy projektu, jakie cele chcą osiągnąć i jak widzą obszar wysp Wolin i Uznam w przyszłości – tego mogliśmy dowiedzieć się podczas prezentacji projektu przez jego partnerów.

Druga część konferencji miała charakter warsztatowy z podziałem na równoległe panele tematyczne. Pierwszy z nich zatytułowany Portret energetyczny wysp Uznam i Wolin poświęcony był zagadnieniom optymalnego koszyka energetycznego w regionie transgranicznym. W drugim panelu omówiono kwestie związane z wypracowaniem marki Modelowego regionu energii odnawialnych wysp Uznam i Wolin.

Oba panele zostały poprzedzone wystąpieniem dr Andrzeja Kassenberga (Instytut na rzecz Ekorozwoju) na temat szans budowania marki regionu transgranicznego w oparciu o energię odnawialną.

– To co mogłoby być wizją Projektu, to widzenie dwóch wysp Wolin i Uznam jako całość w sensie „wyspy” energetycznej. Oznacza to  zmianę modelu energetyki – w kierunku zdecentralizowanego rozproszonego, a więc lokalnych chmur energetycznych, bazującego na wirtualnych elektrowniach, w ruchu dwustronnym, bilansowanego lokalnie, samowystarczalnego. Mikroźródła energetyki odnawialnej powiązane z magazynami energii wpisane w społeczności lokalne czyli prosumentów rozumianych szeroko, nie tylko jako indywidualne gospodarstwa domowe, ale także mały i średni biznes, gospodarstwa rolne. Niezbędne jest lokalne zarządzanie poszczególnymi obszarami: generacji, magazynowania, poboru i dystrybucji. Posiadamy coraz lepsze narzędzia informatyczne do zrealizowania takiego modelu – stanowić to mogłaby nową wizytówka tych dwóch wysp. – podsumowuje Andrzej Kassenberg.

Serdecznie zachęcamy do zapoznania się z powyższą prezentacją (materiał do pobrania w załącznikach u dołu strony).

Konferencję moderował Martin Stein reprezentujący Ministerstwo ds. Energii, Infrastruktury i Digitalizacji Kraju Związkowego Meklemburgii-Pomorza Przedniego.

Prace nad realizacją projektu MoRE wystartowały w październiku ubiegłego roku i są realizowane w polskiej i niemieckiej części wysp Uznam i Wolin. Województwo Zachodniopomorskie jako lider projektu jest reprezentowane przez Regionalne Biuro Gospodarki Przestrzennej Województwa Zachodniopomorskiego w Szczecinie. Rezultatem podjętych działań będzie zaproponowanie optymalnego koszyka energetycznego oraz sformułowanie założeń budowy modelowego regionu energii odnawialnych, który uwzględniłby kwestie sezonowości turystycznej, niezależności energetycznej, redukcji CO₂ i neutralności klimatu.

Projekt MoRE dotyczy zarówno zagadnień energetycznych jak i planistycznych w ujęciu transgranicznym, ze szczególnym uwzględnieniem działań świadomościowych, wymagających współpracy mieszkańców, szkół, samorządów, instytucji naukowych, branży turystycznej, usług i gospodarki komunalnej, mobilności oraz właścicieli i dysponentów infrastruktury energetycznej. Projekt zmierza do zainicjowania przemian w obszarze energetyki i ekologii wysp Uznam i Wolin, a jego głównym beneficjentem będą mieszkańcy wysp oraz terenów sąsiednich.