W konsultacjach, które odbyły się 18 stycznia 2024 r. w Urzędzie Gminy w Starym Czarnowie uczestniczyli przedstawiciele zespołu audytu krajobrazowego z Regionalnego Biura Gospodarki Przestrzennej WZ, przedstawiciele samorządów Starego Czarnowa, Stargardu, Warnic, Bielic, Pyrzyc, Kobylanki, Gryfina, ponadto reprezentanci Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie, Nadleśnictw Gryfino, Kliniska i Choszczno, Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Zachodniopomorskiego. Urząd Marszałkowski WZ był reprezentowany przez Dyrektora Wydziału Ochrony Środowiska.

Spotkanie rozpoczęła Pani Marzena Grzywińska, Wójt Gminy Stare Czarnowo i jednocześnie gospodarz spotkania. Po powitaniu głos zabrał pan Leszek Jastrzębski – dyrektor Regionalnego Biura Gospodarki Przestrzennej WZ. Wyjaśnił cel spotkania i przesłanki do prowadzenia spotkań dla gmin, instytucji i wszystkich zainteresowanych, w związku z przygotowaniem projektu Audytu Krajobrazowego WZ. Przybliżył tło prawne oraz proceduralne etapy przygotowywania dokumentu. Wyjaśnił także rolę i kompetencje gmin na poszczególnych etapach. Audyt Krajobrazowy zostanie uchwalony prawdopodobnie na początku kolejnej kadencji Sejmiku.

Tradycyjnie, prezentację na temat projektu przedstawił pan Michał Urbański – główny projektant Audytu Krajobrazowego z Regionalnego Biura Gospodarki Przestrzennej WZ. Pokrótce wyjaśnił system wyznaczania krajobrazów w oparciu o rzeźbę terenu, typ pokrycia, powiązania widokowe, powtarzalność struktur przestrzennych i fizjonomii. W rezultacie województwo podzielono na 2148 krajobrazów w 14 typach i 42 podtypach, przy sześciu typach rzeźby terenu. Następnie na podstawie odpowiednich wskaźników wyłoniono 197 krajobrazów priorytetowych. Ich liczba i granice mogą nadal nieznacznie ewoluować – w wyniku odbywanych spotkań i napływających wniosków.

Pan Urbański omówił strukturę dokumentu i jego wybrane zapisy w kontekście terenu znajdującego się w obrębie kompetencji zaproszonych na spotkanie gmin i instytucji. W części Audytu, poświęconej rekomendacjom, znalazły się postulaty m.in. utworzenia zespołu przyrodniczo-krajobrazowego, czy wpisania wsi Binowo i Kołowo do rejestru zabytków. Decyzje o realizacji tych zapisów należą jednak, kolejno, do: Rady Gminy i Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Na zakończenie prezentacji uczestnikom spotkania została przedstawiona interaktywna mapa Audytu krajobrazowego WZ, przygotowana w celu optymalizacji korzystania z poszczególnych elementów opracowania. Na przykładzie miejscowości Stare Czarnowo Pan Urbański wyjaśnił sposób korzystania z mapy i zasobów z nią powiązanych.

Dyskusja

• W trakcie części spotkania poświęconej dyskusji padały pytania z sali dotyczące terminów nadsyłania uwag i wniosków do projektu;
• Dyrektor Jastrzębski poinformował, że nie ma konkretnej granicznej daty, najlepiej jednak uczynić to w przeciągu kilku najbliższych tygodni, zanim rozpocznie się już formalne procedowanie Audytu krajobrazowego;
• Mieszkaniec miejscowości Binowo zgłosił zaniepokojenie planowanymi ograniczeniami zabudowy i jej kształtowania, wynikającymi z projektu. Poprosił o wskazanie elementów Audytu, które zostaną wprost przeniesione do prawa miejscowego i będą wiążące;
• Dyrektor Jastrzębski przypomniał, że wyznaczone krajobrazy priorytetowe nie są formą ochrony, a wprowadzenie innych form znajduje się w kompetencjach gminy. Z kolei wytyczne w zakresie kształtowania zabudowy zostaną przeniesione do planów miejscowych, nie będą jednak tam zbyt szczegółowo sformułowane. Zapisy mogą określać zasięg zabudowy, wskazanie nawiązania do istniejących obiektów linią zabudowy czy kształtem bryły;
• Mieszkaniec Binowa, nieusatysfakcjonowany odpowiedzią, nalegał, że jego prawo własności jest w ten sposób ograniczane, gdyż wytyczne uniemożliwiają budowę obiektów o powierzchni nieprzekraczającej 70 m², co więcej uznał, że zabudowa występująca na terenie Binowa i okolic nie jest związana z tożsamością Narodu Polskiego;
• Pan Michał Urbański poinformował, że katalog lokalnych form zabudowy będzie służył jako inspiracja dla osób chcących się wybudować na terenie danego krajobrazu priorytetowego;
• Dalsza część dyskusji dotyczyła wątpliwości przedstawicieli nadleśnictw w związku z niektórymi zapisami audytu, tyczącymi się gospodarki leśnej. Postulowali o wprowadzanie bardziej ogólnych zapisów celów w dokumencie, bez określania konkretnych narzędzi. Wyrazili zaniepokojenie m.in. zawężeniem zapisów jedynie do rębni stopniowych, wykluczając tym samym stosowanie rębni gniazdowych, złożonych czy przerębowych. Postulowali także o zmianę nomenklatury tak, by korespondowała ze sformułowaniami, które znajdują się w aktualnych przepisach. Zauważyli także sprzeczność niektórych zapisów z obowiązującymi zapisami m.in. w planach urządzenia lasu. Pracownicy instytucji leśnych podkreślili, że są świadomi konieczności różnego podejścia w zależności od konkretnych warunków.
• Podkreślili, że rozumieją intencje stojące za zapisami Audytu. Zauważyli jednak, że w praktyce często ograniczenia wywołują skutek odwrotny od zamierzonego. Znane są przykłady, że wyłączenie niektórych terenów z użytkowania wpłynęło na znaczące zmniejszenie bioróżnorodności, choć celem było jej zwiększenie. Odnosząc się do zaleceń Audytu odnośnie wprowadzania buczyny zauważyli, że nie da się tego wykonać bez wprowadzania rębni. Z kolei w odpowiedzi na postulat Audytu dotyczący przeciwdziałania erozji gleb zapewnili, że rębnia ciągła przerębowa nie powoduje erozji;

• W ostatniej części dyskusji poruszano tematy związane z uciążliwymi elementami zagospodarowania, które degradują krajobraz, w tym krajobraz akustyczny. Do takich elementów można zaliczyć instalacje OZE – czy to w formie wiatraków, czy też farm fotowoltaicznych. W obowiązującym prawodawstwie urządzenia te nie muszą być zgodne ze studiami uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Co więcej, jeżeli powstają na podstawie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, praktycznie nie ma możliwości przeciwdziałania niekontrolowanej ekspansji tego typu instalacji. Podobnie wygląda kwestia masztów GSM, których lokalizacji nie można zakazać.

Kończąc formalną część spotkania Dyrektor Jastrzębski podziękował Pani Wójt Marzenie Grzywińskiej za gościnę i ponownie zwrócił się do uczestników o nadsyłanie uwag i wniosków do omawianego na spotkaniu dokumentu.

Szczegóły: http://rbgp.pl/audyt-krajobrazowy

Mapa lokalizacji krajobrazów priorytetowych:

http://audytkrajobrazowy-projekt.rbgp.pl/mapa-krajobrazy…

Plakat informacyjny.