Jednostka odpowiedzialna:
Regionalne Biuro Gospodarki Przestrzennej Województwa
Zachodniopomorskie w Szczecinie

Krajowe dokumenty strategiczne, takie jak Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2020: regiony, miasta, obszar wiejskie oraz Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, wprowadzają w systemie zarządzania rozwojem kraju, wśród koncepcji polityki rozwoju i polityki regionalnej podejście ukierunkowane terytorialnie, stanowiące jeden z filarów nowego paradygmatu polityki rozwoju.

Podejście terytorialne zakłada prowadzenie zintegrowanych działań w ramach obszarów funkcjonalnych, charakteryzujących się wspólnymi cechami społeczno-gospodarczymi i przestrzennymi oraz zapewnia szersze spojrzenie na rozwój gospodarczy regionu, poprzez pryzmat powiązań funkcjonalnych. Pozwala to na dokładniejsze określenie celów polityki i dostosowanie instrumentów jej realizacji w odniesieniu do specyfiki konkretnego obszaru.

Zgodnie z ustawą z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym granice, zasady zagospodarowania oraz kierunki rozwoju obszarów o znaczeniu ponadregionalnym i w zależności od potrzeb obszarów regionalnych określa się w planie zagospodarowania przestrzennego województwa. Ustawa określa także tryb powoływania oraz hierarchiczność obszarów funkcjonalnych.

Zgodnie z ustawową definicją, obszar funkcjonalny należy rozumieć jako obszar szczególnego zjawiska z zakresu gospodarki przestrzennej lub występowania konfliktów przestrzennych, stanowiący zwarty układ przestrzenny składający się z funkcjonalnie powiązanych terenów, charakteryzujących się wspólnymi uwarunkowaniami i przewidywanymi jednolitymi celami rozwoju.

Dnia 26 października 2016 r. zarząd województwa przyjął uchwałę w sprawie określenia obszarów funkcjonalnych o znaczeniu ponadregionalnym i regionalnym oraz ich granice.  W myśl uchwały, zasady zagospodarowania i kierunki rozwoju wskazanych obszarów funkcjonalnych będą formułowane w ramach prac nad zmianą planu zagospodarowania przestrzennego województwa.

Obszary funkcjonalne
o znaczeniu ponadregionalnym

Szczeciński Obszar Metropolitalny – miejski obszar funkcjonalny ośrodka wojewódzkiego, w skład którego wchodzą gminy Stowarzyszenia Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego wraz ze strefą dalszego oddziaływania;

Obszar Funkcjonalny Strefy Przybrzeżnej – obszar szczególnego zjawiska w skali makroregionalnej;

Obszar Funkcjonalny Strefy Przygranicznej – obszar wymagający restrukturyzacji i rozwoju nowych funkcji przy wsparciu właściwych instrumentów polityki regionalnej;

Obszar Funkcjonalny Specjalnej Strefy Włączenia – obszary wiejskie wymagające wsparcia procesów rozwojowych, kumulacji negatywnych zjawisk o charakterze społeczno-gospodarczym oraz konfliktów przestrzennych związanych ze sposobem wykorzystania ich potencjału przyrodniczego i kulturowego.

Obszary funkcjonale
o znaczeniu regionalnym

Koszalińsko – Kołobrzesko – Białogardzki Obszar Funkcjonalny (KKB OF) jako miejski obszar funkcjonalny ośrodka regionalnego wraz ze strefą dalszego oddziaływania;

Obszar Funkcjonalny Szczecinka i Wałcza jako miejskie obszary funkcjonalne ośrodków subregionalnych wraz ze strefą dalszego oddziaływania;

Obszar Funkcjonalny subregionalnego zespołu miast Strefy Centralnej wraz ze strefą dalszego oddziaływania;

Obszar Funkcjonalny subregionalnego zespołu miast Barlinka – Myśliborza – Dębna wraz ze strefą dalszego oddziaływania.

Terytorializacja polityki rozwoju wobec struktury przestrzennej województwa

Wybrane obszary funkcjonalne

Podstawowym celem określenia obszarów funkcjonalnych w polityce przestrzennej województwa jest zwiększenie potencjału rozwojowego obszarów funkcjonalnych miast dla zwiększenia równowagi rozwoju w województwie. Obszary subregionalnych ośrodków wzrostu (miast i zespołów miast) mają szczególne znaczenie z uwagi na lokalizację ich w oddaleniu od stolicy województwa, w dużym obszarze występowania problemów społeczno-gospodarczych. Wspólne prowadzenie polityki w obszarach funkcjonalnych pozwoli na zwiększenie możliwości rozwojowych i wspólne rozwiązywanie problemów takich jak rozlewanie się miast czy sprawna organizacja transportu w obszarze codziennych dojazdów.

Z uwagi na potrzebę wykorzystania wspólnego potencjału i integrację miejskich obszarów funkcjonalnych szczególną uwagę zwrócono na trzy obszary: Szczeciński Obszar Metropolitalny, Koszalińsko-Kołobrzesko-Białogardzki Obszar Funkcjonalny oraz Centralna Strefę Funkcjonalną Województwa Zachodniopomorskiego.

Nazwa obszaru funkcjonalnego:
Szczeciński Obszar
Metropolitalny

Szczeciński Obszar Metropolitalny zlokalizowany jest w północno-zachodniej części województwa zachodniopomorskiego. Zasięg obszaru obejmuje miasto Szczecin – podstawowy rdzeń obszaru, Świnoujście oraz gminy położone w bezpośrednim sąsiedztwie miasta rdzeniowego: Stargard, Goleniów, Gryfino, Police, Stepnica, Nowe Warpno, Kobylanka, Stare Czarnowo, Dobra i Kołbaskowo.

Nazwa obszaru funkcjonalnego:
Centralna Strefa
Funkcjonalna

Obszar funkcjonalny CSF zlokalizowany jest w środkowej części województwa zachodniopomorskiego i obejmuje głównie powiaty łobeski, świdwiński i drawski. Rdzeń strefy centralnej tworzy sześć miast: Czaplinek, Drawsko Pomorskie, Łobez, Połczyn-Zdój, Świdwin i Złocieniec. Miasta tworzące rdzeń tej strefy charakteryzują się stosunkowo równorzędną rolą i wzajemnie uzupełniającym się wyposażeniem w usługi.

Nazwa obszaru funkcjonalnego:
Koszaliński – Kołobrzesko
– Białogardzki

Koszalińsko-Kołobrzesko-Białogardzki Obszar Funkcjonalny (KKB OF) zlokalizowany jest w północnej części województwa zachodniopomorskiego. Podstawowy rdzeń obszaru tworzą trzy miasta: Koszalin, Kołobrzeg i Białogard. Jest to drugi (po SOM) najważniejszy obszar kumulacji potencjału ludnościowego i gospodarczego w województwie